Buluş konusu cezve, elektrikli veya elektriksiz modellerine sahip olup şu ana parçalardan oluşmaktadır: Ana gövde (1), altlık parçası (2), tutacak (3) ve kaşıktan (4). Söz konusu buluş; altlık (2) kısmı sayesinde taşmayı önleyen ve elektriksiz olarak ta üretilebilen yapıda bir cezvedir. Altlık kısmı, kaynatıldığında köpüren ve taşabilen süt gibi içecekleri ısıtırken kullanılabilmektedir.
Piyasada mevcut olan cezvelerde ısıyı kontrol ederek kahveyi köpürten, kahvenin taşmasını engelleyen elektrikli taşmayan cezveler mevcuttur. Ancak, cezveye monte edilen ek bir parça ile taşmayı hem elektrikli hem elektriksiz modellerde önleyebilen bir sistem mevcut değildir.
Türk kahvesi geleneksel olarak, içerisine su ve Türk kahvesi konulup kahve yüzeyinde köpük oluşuncaya dek ısıtılan alışılagelmiş, normal cezvelerde yapılmaktadır. Türk kahvesine olmuş diyebilmek için köpürmesi şarttır ve bu da, bilindiği gibi, taşmadan hemen evvel oluşmaktadır. Bu yüzden, Türk kahvesi yaparken kahvenin taşması da sorun teşkil etmektedir. Taştığı zaman hem ocağa hem de cezveye bulaşan köpük lekesini temizlemek, kahve yapan kişiyi, ister istemez zor durumda bırakmaktadır. Aynı problem süt gibi diğer içecekleri pişirirken de böyledir.
Altlık (2) kısmı kullanımı ile ısınma süresi ve gücü ne olursa olsun içeceğin taşmasını engelleyen, elektrikli veya elektriksiz olarak üretilebilen, geleneksel yapıda bir cezvenin sağlanması hedeflenmektedir. Buluşun söz konusu altlık (2) kısmı; ısı sabitleme ve ısı geçişini engelleme işlevi görmesinin yanı sıra, aşırı ısınma süresi veya ısınma gücünden ötürü taşma olması durumunda taşan kısmı toplama fonksiyona da sahiptir. Ayrıca, altlığı (2) kolayca yerinden çıkarabilir ve temizleyebilirsiniz.
DETAYLI AÇIKLAMA
Söz konuşu buluşta üç esas ısı aktarım modu bulunmaktadır:
- Kondüksiyon: Fiziksel temas halindeki objeler arasında enerji aktarımı;
- Konveksiyon: Akışkan devinimden ötürü obje ile çevresi arasındaki enerji aktarımı;
-Yayınım: Elektromanyetik yayınımın emisyonu veya absorpsiyonu ile gövdeye veya gövdeden enerji aktarımı.
3 ısı aktarım modunun birbirlerine yönelik etkileri aşağıdaki gibidir:
e(kondüksiyon) < e(konveksiyon) < e(yayınım)
Buluşun söz konusu altlık kısmı (2); ısı aktarımını engelleme (I) ve ısı sabitleme (II) işlevi görmesinin yanı sıra, aşırı ısınma süresi veya ısınma gücünden ötürü taşan kısmı toplama (III) fonksiyona da sahiptir:
(I) Isı aktarımını engelleme özelliği: Buluş, ısı aktarım modları arasında, ısı aktarım etkinliklerinde bulunan farkları kullanmaktadır. Ateş üzerine konulan geleneksel yapıdaki cezveler ısı yayınımı ile ısıtılmaktadır. Kahvenin ısısı, köpürmeye başladığı anda oluşan ısıya ulaştığında, ısı köprü hızının çok yüksek olmasından ötürü birkaç saniye içinde taşma meydana gelmektedir. Buluşun tasarımında gövde (1), altlığın (2) yükseltilmiş tabanına (2e) oturtulmaktadır. Buna bağlı olarak, altlık kısmı (2) ısı bariyeri vazifesi görmekte ve kondüksiyon vasıtasıyla ısı aktarımının oluşmasını sağlamaktadır.
(II) Isı sabitleme özelliği: Isıtma işleminden önce, altlıkta yer alan altlık açıklığından (2b) altlık kısmına bir miktar su eklenmektedir (şekil 2). Tabandaki su, ateş üstünde 100 ºC’ye ulaşıp kaynama noktasına varır ve bu noktadan sonra ısı kaynağından transfer edilen fazla enerjiyi kendini buharlaştırmaya kullanır ve gövdeye (1) iletmez. Böylelikle, altlık kısmına (2) konulan su, ısı sabitleme vazifesi görmekte ve taban sıcaklığını 100 ºC civarında muhafaza etmektedir.
(III) Taşan kısmı toplama özelliği: Isıtma işleminin sürmesi, yani cezvenin ocakta unutulması durumunda altlık suyu buharlaşarak gövde (1) içerisindeki kahve birkaç defa taşabilir; fakat ardından sürekli bir taşma meydana gelmez. Taşmalar ufak miktarlarda olur ve ısı kaynağının gücüne göre taşma sayısı değişir. Gövdenin üst kontur geometrisi sayesinde taşma, ön taşma konturunda (1b) veya arka taşma konturunda (1c) meydana gelmektedir (şekil 5). Taşan kahve, altlıkta bulunan altlık açıklığından (2b) altlık (2) kısmına akmaktadır.